W życiu każdego użytkownika komputera stacjonarnego lub przenośnego może nadejść przykry moment, gdy awarii lub zniszczeniu ulegnie dysk, na którym przechowuje on swoje dane. O ile w przypadku tradycyjnych dysków talerzowych (HDD) proces odzyskiwania zapisanych danych jest w miarę prosty, to w przypadku dysków SSD przeprowadzenie takiej operacji jest znacznie bardziej skomplikowane, a czasami wręcz niemożliwe.
Główne przeszkody utrudniające odzyskiwanie danych z dysków SSD
Brak ruchomych części sprawia, że dyski SSD są co prawda bardziej odporne na wstrząsy czy zużywanie się niż dyski HDD, ale czasami i one ulegają awariom. Główną przeszkodą w odzyskiwaniu z nich danych jest znikoma ilość uszkodzeń fizycznych. Do najczęstszych przyczyn problemów z dyskami tego typu można zaliczyć: uszkodzony zasilacz komputera PC albo przetwornicę w laptopie, niesprawny kontroler pamięci flash, uszkodzoną kość, a także błąd w oprogramowaniu samego dysku.
Można ponadto wskazać kilka zasadniczych przeszkód, które utrudniają odzyskiwanie danych z dysków ssd:
- Zastrzeżony projekt oraz architektura danego modelu dysku – dyski SSD szybko ewoluują i zmienia się w nich układ danych, sposób ich konfiguracji czy dostępu do nich. W związku z tym każdy nowy projekt musi zostać najpierw zmapowany, aby można było przystąpić do właściwego odzyskiwania danych.
- Niedostatecznie dobry projekt lub niewystarczające testowanie – bez dopracowania tych elementów dane przechowywane na dysku są bardziej podatne na uszkodzenia. Wszelkie błędy popełnione na etapie projektowania urządzenia i w procesie jego testowania mogą więc skutkować np. niezapisaniem danych we właściwym miejscu i ich utratą w wyniku nagłego wyłączenia zasilania.
- W przypadku większości awarii proces odzyskiwania danych jest utrudniony, jeśli mamy do czynienia z dyskiem szyfrowanym.
- Liczba producentów nośników jest tak duża, że poszczególne projekty często znacznie się od siebie różnią, a to komplikuje odzyskiwanie danych z dysków SSD.
Co można zrobić w sytuacji uszkodzenia dysku SSD?
Jeśli nasz nośnik ulegnie awarii, nie powinniśmy załamywać rąk, ponieważ odzyskanie z niego danych jest możliwe (zwłaszcza jeśli jest to dysk niezaszyfrowany), choć oczywiście dosyć skomplikowane. Najtrudniejszym krokiem jest składanie fragmentów danych z kości flash, na których zostały zapisane. Owych kości może być aż 24 (każda posiada od 1 do 4 banków pamięci). Należy je wylutować z urządzenia i skopiować za pomocą zewnętrznego programatora. To proces czasochłonny i może trwać od kilkunastu godzin do nawet kilku dni. Inaczej wygląda odzyskiwanie danych z dysków SSD, które zostały zaszyfrowane. W tym wypadku dane zapisane do kości są dodatkowo szyfrowane, więc ich odczyt nie pozwoli na odzyskanie całości, a jedynie szyfrowanych bloków. W tej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług specjalistycznej firmy, która zajmuje się procesem odzyskiwania danych z dysków SSD.
